Andersom

In zijn artikel 'Waar je pas echt het schuim van op je bek krijgt, is Lid 12' in Het Parool van afgelopen zaterdag sprak Ewald Engelen zich in ongemeen harde bewoordingen uit over wat ons op 12 december te wachten staat. Op die dag worden namelijk eventjes 'vijf eeuwen felbevochten volkssoevereiniteit zomaar naar de mestvaalt van de geschiedenis verwezen'. Ik vrees dat hij gelijk heeft. Zonder al te diep op de inhoud in te gaan, heeft het er inderdaad alle schijn van dat het uit handen geven van het recht tot nationale zelfbeschikking als prijs zal gaan worden betaald voor het overeind houden van onze monetaire unie. Voorts merkt Van Engelen op dat onze bewindvoerders deze verregaande stap zoveel mogelijk buiten de pers willen houden, want 'er zou wel eens een referendum kunnen komen'. De hoogleraar besluit zijn betoog met de mismoedige constatering dat wij op 12 december nog burger waren, maar vanaf 13 december zullen onderdaan zijn.

Hoe vervelend ook — en hoezeer men het inhoudelijk ook met Van Engelen eens kan zijn — ligt het feitelijk precies andersom. Op 12 december zijn wij onderdaan en op 13 december zijn wij dat nog steeds, zij het een millimetertje verschoven richting burgerschap. Weliswaar een uiterst krakkemikkig burgerschap waar inderdaad heel veel op is aan te merken en dat het gevoel versterkt 'niets te vertellen te hebben', maar het verschil ligt in de suggestie dat er wel eens een referendum zou kunnen komen. Net zoals het onverteerbare ongenoegen dat bepaalde bestuurlijke of politieke kopstukken niet strafrechtelijk worden vervolgd de indruk wekt van onschendbaarheid, is daar natuurlijk geen enkele sprake van. In principe kán Joris Demmink namelijk wel degelijk worden vervolgd, en in beginsel kán Jorge Zorreguieta worden gearresteerd om te worden uitgeleverd aan het internationaal strafhof. Dat dit in de praktijk niet gebeurt is weliswaar zeer ergerlijk en onrechtvaardig, maar dat heeft vermoedelijk eerder alles te maken met een diepgeworteld en gecorrumpeerd old boys network in ons bestuurlijk apparaat dan met wettelijke onschendbaarheid, want vervolging zóu kunnen — althans, theoretisch.

---

In een land als het onze, waar men onderdaan (het blijft een tenenkrommend woord) is, geldt echter de principiële onmogelijkheid tot wettelijke aansprakelijkheid en vervolging van één bepaalde familie die exclusief leverancier van staatshoofden is, simpelweg omdat dat zo in onze wet is geregeld. Evidente misdragingen van deze familie (zoals nepotisme, corruptie en wapenhandel) hóeven derhalve ook niet verkrampt onder de hoed gehouden te worden, want hun leden zijn in onze monarchie immers wettelijk nergens op aan te spreken. Waar Van Engelen het heeft over 'een referendum dat wel eens gehouden zou kunnen worden', bedoelt hij dat de voorstellen van het ondemocratisch Brusselse Moloch daardoor zeer waarschijnlijk afgewezen zouden kunnen worden. Maar zelfs dat heeft deze ene overgeprivilegieerde familie in Nederland helemaal voor elkaar: in ons land zijn namelijk bij wet noch de monarchie, noch het koninklijk huis referendabel. In onze monarchie is hun duistere politiek gewroet op voorhand en per definitie politiek en juridisch geïmmuniseerd.

De roep om een republiek is weliswaar een theoretische eis, maar iedere kleine stap van de monarchie af richting een bestuur — zélfs als dat op ondemocratische wijze totstand is gekomen — dat in ieder geval theoretisch al aangesproken zou kunnen worden, is voor échte onderdanen zoals wij hier in Nederland al een aanzienlijke verbetering. Afgezien van de inhoudelijke kwestie heeft Van Engelen pas recht van klagen als José Manuel Barroso gaat beweren onschendbaar te zijn omdat hij ons bij de Gratie Gods bestuurt. Van Engelen mag ons waarschuwen dat wij vanaf 13 december onderdaan zullen zijn, als raadsvoorzitter Van Rompuy het wettelijk voor elkaar krijgt dat zijn ambt zonder enige discussie overgenomen zal gaan worden door zijn eerstgeboren zoon of dochter.

Zelfs de Europese ellende is beter dan de blinde willekeur van onze monarchie.



¶