Anders dan bij de natuur probeert de mens bij verandering meestal ook verbetering na te streven. Zo tracht bijvoorbeeld Windows 10 een verbetering te zijn van de voorgaande versies; althans, iedereen zou het vermoedelijk heel erg vreemd vinden wanneer producent Microsoft de bedoeling had om een stap achterwaarts te maken. Of zo'n voorwaartse stap dan ook ook daadwerkelijk geslaagd is moet helaas vaak nog maar blijken, maar dat is een ander verhaal. De intentie is in ieder geval vooruitgang van het systeem door bijvoorbeeld fouten te verwijderen, en zich zodoende aan te passen aan een nieuwe werkelijkheid.
Ten aanzien van politieke systemen vond in West-Europa een dergelijke update ook plaats, die zo'n beetje met de Franse revolutie werd ingeluid. Het feodale en ondemocratische ancien régime moest plaats maken voor een systeem met een staatshoofd dat niet langer verantwoording verschuldigd was aan God, maar aan het volk dat het gekozen had. Net als bij het voorgaande voorbeeld moet helaas ook hier vastgesteld worden dat dit slechts ten dele geslaagd is, maar de intentie is niettemin vooruitgang van het politieke systeem.
Bij een aantal staten pruttelt het oude systeem echter nog steeds door, waaronder Nederland. Als een bestuurlijke minotaurus hinkelt ons politieke bestel zo nu al ruim twee eeuwen rond, en iedereen die deze vreemde democratische romp met de daarop vastgeschroefde monarchale kop op het Binnenhof ziet strompelen begrijpt dat Nederland nodig aan vernieuwing toe is. Dat zo'n politieke update een republiek met een gekozen staatshoofd zal zijn, staat daarbij echter op voorhand al vast.
Terwijl in Spanje de dictatoriaal gekatapulteerde monarch alle zeilen moet bijzetten om zijn troon te behouden, is het in landen als Noorwegen en Nederland het gebruikelijke pappen en nathouden en wordt de monarchie vooralsnog gedoogd. Tegelijkertijd spreekt men in landen als Australië inmiddels openlijk de voorkeur uit voor een gekozen staatshoofd. Carnavaleske meligheid uitgezonderd evolueert een politiek systeem namelijk altijd maar één kant op: van monarchie naar republiek, en nooit andersom.
Nooit — maar dan ook echt helemaal nooit — ontwikkelt zich binnen een republiek een discussie waar men uit onvrede met het politieke systeem een monarchie overweegt. En dat is niet voor niets.
9 opmerkingen:
Het is zeker voorstelbaar dat een slecht functionerende republiek een referendum uitschrijft: Goede burgers, wilt u een koning? Let wel: heeft u nu eenmaal uw Koning, dan kunt u hem niet zomaar wegstemmen, koningen houden niet zo referenda.
Sommige zaken laten zich niet zo gemakkelijk door een stemming bepalen. Een referendum waarin de burger de keuze krijgt voorgelegd: evolutietheorie of scheppingsverhaal, zal vermoedelijk leiden tot een actiecomité dat oproept om het referendum te boycotten, waarna tegenstanders van het actiecomité zich verenigen en oproepen om het boycot te boycotten.
En wat te denken van de vraag: willen we vooruit of trappen we liever op de handrem? (Aarts)conservatieven zullen zeggen: de handrem is vooruitgang, de kroontjespen getuigt van veel meer beschaving dan de muisklik en het toetsenbord. De koning staat voor geschiedenis, bestendigheid en continuïteit, een president is hooguit een capabele baantjesjager met een rits aan commissariaten.
Om te beginnen met het laatste, dat is inderdaad een keuze. Als republikein prefereer ik 'een capabele baantjesjager met een rits aan commissariaten' die tenminste afgerekend kan worden op zijn doen en laten verreweg boven een politiek onschendbaar middeleeuws reliek dat van zichzelf beweert voor 'geschiedenis, bestendigheid en continuïteit' te staan.
Voorts: er is zoveel voorstelbaar, bijvoorbeeld dat alle broodjes kroket kunnen vliegen. Wat ik in dit artikel heb willen aangeven is dat er in de praktijk geen enkele slecht functionerende republiek een referendum uitschrijft voor een eventuele transitie naar een monarchaal bestel.
De Romeinse republiek koos na de dood van Julius Caesar en een bloedige machtsstrijd voor het aanstellen van een imperator (Augustus) met erfrecht.
Meneer Hulpas, u gaat wel heel erg terug in de tijd.
Wendela heeft het over de update die ingeluid werd met de Franse revolutie.
Ik begrijp dus niet waarom u dan met een voorbeeld komt uit de Romeinse tijd, dat is hier niet aan de orde.
Een Nederlander is republikein of orangist. Republikeinen worden lid van De Republikeinen of doneren DR.
Zie onze website De Republikeinen
great blog
great blog
WEB DUNIYA
Een reactie posten