Het vorige artikel, waarin ik de toespraak van de PvdA bij het debat over de Begroting van de Koning (9 oktober 2012) bespreek, leverde een uitgebreide en interessante reactie van M. Perihan op, die een even zorgvuldig antwoord verdient. Precies voor het voeren van dit soort discussie's is dit blog namelijk bedoeld. Ter oriëntatie heb ik er gemakshalve nummers bij geplaatst.
Om te beginnen en het meteen maar grondwettelijk uit te drukken: de enige die hier écht 'zonder last of ruggespraak' spreekt ben ik. Hoewel die positie beduidend gemakkelijker is beloof ik die natuurlijke voorsprong niet te zullen misbruiken.
Het laatste woord is — zo u wilt — aan u.
¶
[1] Mooi scherp stuk over de PVDA, mevrouw de Wit-Bicker. Heb wel enige bezwaren: Wim Kok en Max van der Stoel hebben het toendertijd heel correct afgehandeld, [2] zeer knap staaltje diplomatiek koorddansen. Hulde aan dhr Kok (in hart en nieren een republikein) en wijlen Max van der Stoel, een echte vriend van de mensenrechten!! De heer Zorreguieta was er niet bij, een prestatie van formaat.
[3] Wat het Republkiense gedraai van de PVDA betreft, ik denk dat het wel mee valt. Een echte tegenstrijdigheid ten aanzien van het standpunt inzake de Monarchie heb ik niet opgemerkt. De heer Samsom heeft z'n mening over de "Belastingsluiproutes" heus niet bijgesteld. Dat staat helemaal los van zijn al dan niet Republikeinse overtuiging. [4] Standpunten en overtuigingen dienen gescheiden te worden, zo heeft de voormalig CU-leider Andre Rouvoet al eens betoogd. Of dat zelf een standpunt of overtuiging is, laat ik hier in het midden. Overigens, het standpunt van dhr Samsom wordt niet weerlegd of ontkracht door de inderdaad wat fletse beschouwing van de dhr Recourt. [5] Ik vind het wat flauw van mevrouw de Wit-Bicker om dhr Recourt te pakken op "het niet in toekomst kunnen kijken". Het is allemaal zo hypothetisch. [6] Stel dat dhr Zorreguieta (op zijn sterfbed) opbiecht geweten te hebben van de gruwel aktiviteiten van de Junta, zal hij dan nog welkom zijn bij de abdicatie? Nee, toch. Het is helemaal niet nodig om daar een standpunt over te formueleren. Uiteraard zal hij niet welkom zijn, wat de PVDA er ook over denkt. De publieke opinie zal zich keren tegen de komst van dhr Zorreguieta, en hij zal niet komen. Sterker, de monarchie zal een enorme knauw krijgen. Dhr Recourt weet dat heel goed, en heeft "vanuit dat gegeven" geantwoord.Dhr Recourt is een verfijnde geest, weet exact welk type vragen echte antwoorden behoeven, en welk type vragen "met een kluitje in het riet-antwoorden", zoals de Zorreguieta-vraag. Mevrouw de Wit-Bicker heeft zich verkeken op de ironie van dhr Recourt, dat valt haar niet te verwijten.
[7] Ten slotte, wat de bevlogenheid betreft van dhr Samsom, die is bepaald niet minder geworden, en heeft ook geen inhoudelijke metamorfose ondergaan. Alles wat onrechtmatig én onrechtvaardig is, heeft zijn volle aandacht. Of dat nu het koningshuis betreft of een corrupte wethouder, om het even. [8] Ten slotte: nu echt, wil ik mevrouw de Wit-Bicker bedanken voor haar prachtige bijdragen, het zet je aan het denken, en wie heeft daar in het huidige tijdgewricht geen behoefte aan? Zeker als je, zoals ik, behoefte hebt aan een moreel kompas, afgeknapt bent op tradionele religie: de Islam, maar ook het Christendom, democraat bent in hart en nieren, en worstelt met een je religieus-culturele wortels. Dan biedt dit forum het nodige denkkeutels. Dank!
[3] Wat het Republkiense gedraai van de PVDA betreft, ik denk dat het wel mee valt. Een echte tegenstrijdigheid ten aanzien van het standpunt inzake de Monarchie heb ik niet opgemerkt. De heer Samsom heeft z'n mening over de "Belastingsluiproutes" heus niet bijgesteld. Dat staat helemaal los van zijn al dan niet Republikeinse overtuiging. [4] Standpunten en overtuigingen dienen gescheiden te worden, zo heeft de voormalig CU-leider Andre Rouvoet al eens betoogd. Of dat zelf een standpunt of overtuiging is, laat ik hier in het midden. Overigens, het standpunt van dhr Samsom wordt niet weerlegd of ontkracht door de inderdaad wat fletse beschouwing van de dhr Recourt. [5] Ik vind het wat flauw van mevrouw de Wit-Bicker om dhr Recourt te pakken op "het niet in toekomst kunnen kijken". Het is allemaal zo hypothetisch. [6] Stel dat dhr Zorreguieta (op zijn sterfbed) opbiecht geweten te hebben van de gruwel aktiviteiten van de Junta, zal hij dan nog welkom zijn bij de abdicatie? Nee, toch. Het is helemaal niet nodig om daar een standpunt over te formueleren. Uiteraard zal hij niet welkom zijn, wat de PVDA er ook over denkt. De publieke opinie zal zich keren tegen de komst van dhr Zorreguieta, en hij zal niet komen. Sterker, de monarchie zal een enorme knauw krijgen. Dhr Recourt weet dat heel goed, en heeft "vanuit dat gegeven" geantwoord.Dhr Recourt is een verfijnde geest, weet exact welk type vragen echte antwoorden behoeven, en welk type vragen "met een kluitje in het riet-antwoorden", zoals de Zorreguieta-vraag. Mevrouw de Wit-Bicker heeft zich verkeken op de ironie van dhr Recourt, dat valt haar niet te verwijten.
[7] Ten slotte, wat de bevlogenheid betreft van dhr Samsom, die is bepaald niet minder geworden, en heeft ook geen inhoudelijke metamorfose ondergaan. Alles wat onrechtmatig én onrechtvaardig is, heeft zijn volle aandacht. Of dat nu het koningshuis betreft of een corrupte wethouder, om het even. [8] Ten slotte: nu echt, wil ik mevrouw de Wit-Bicker bedanken voor haar prachtige bijdragen, het zet je aan het denken, en wie heeft daar in het huidige tijdgewricht geen behoefte aan? Zeker als je, zoals ik, behoefte hebt aan een moreel kompas, afgeknapt bent op tradionele religie: de Islam, maar ook het Christendom, democraat bent in hart en nieren, en worstelt met een je religieus-culturele wortels. Dan biedt dit forum het nodige denkkeutels. Dank!
Om te beginnen en het meteen maar grondwettelijk uit te drukken: de enige die hier écht 'zonder last of ruggespraak' spreekt ben ik. Hoewel die positie beduidend gemakkelijker is beloof ik die natuurlijke voorsprong niet te zullen misbruiken.
- Zoals ik nadrukkelijk schreef is door het 'knappe staaltje diplomatiek koorddansen' van Wim Kok en Max van der Stoel niet alleen de koninklijke familie verbonden aan een fascistoïde Argentijnse familie die vuistdiep betrokken was bij het moorddadige regime onder Videla, maar met hen ook de Nederlandse regering. Dat een moreel laakbare daad een knap staaltje vakmanschap kan zijn zal ook ik niet ontkennen, niettemin blijft de daad als zodanig laakbaar. Een bankrover die op vakkundige wijze een kluis openbreekt blijft, ondanks zijn vakmanschap, een laakbare daad plegen. Met andere woorden: inhoudelijk is er geen enkele reden om trots te zijn op de prestaties van Kok en Van der Stoel inzake Zorreguieta. Getuige het feit dat als gevolg van hun handelen heel Nederland over elkaar heen buitelde en dat nog overigens steeds doet, hebben de beide heren hebben daarmee — vermoedelijk onbedoeld — juist het bewijs geleverd dat de koninklijke familie het tegenovergestelde van een vermeende samenbindende rol speelt in onze samenleving.
- Dat Wim Kok 'in hart en nieren een republikein' zou zijn blijft in de lucht hangen als een loze, gratuite bewering. Immers, bepalend is het handelen en niet het beweerlijke. Zie hiervoor mijn uitvoerige kritiek op Ronald van Raak die op dezelfde wijze eigenlijk in hart en nieren een republikein is, maar, als het erop aankomt als zodanig niet thuis geeft. In de geromantiseerde cinematografische reconstructie van de kennismaking tussen Mabel en Friso geeft Kok achter de schermen inderdaad expliciet uitdrukking aan zijn ergernis over de familie, die naar zijn mening het kabinet buitensporig zwaar belast met hun privé-affaires. Maar, geachte heer Perhian, wezenlijk aan 'in hart en nieren een republikein' zijn is om daar dan ook uitdrukking aan te geven, en júist kwesties als deze — waarbij de eenheid van de kroon niet in het geding is — in de openbaarheid af te handelen, om daarmee de republiek als reëel alternatief onder de aandacht te brengen. Geef mij één enkel voorbeeld waar Wim Kok zich in het openbare politieke bedrijf zich een 'een republikein in hart en nieren' heeft getoond, en ik ben overtuigd, tot dat moment blijft het slechts een gratuite kreet.
- Of het republikeinse gedraai van de PvdA al dan niet meevalt is niet eens zo relevant, alleen al de bagatelliserende toon waar u voor kiest spreekt voor zich. Het kan best zijn dat de heer Samsom zijn mening over de belastingsluiproutes niet heeft bijgesteld, blijft alleen de vraag waarom hij daar toen wél voor uitkwam en nu ineens niet meer. Maar belangrijker: toen, in 2009, verbond hij de idee van een republiek aan zijn ergernis, terwijl hij nu niet eens wenst te reageren op zijn toenmalige uitspraken. Uw veronderstelling is daardoor minder plausibel dan die van mij: het republikeinse gedraai van de PvdA valt juist helemaal niet mee, zo blijkt althans, vermoedelijk vanwege het kietelende regeringspluche in het vooruitzicht.
- Dat u van mening bent dat standpunten en overtuigingen gescheiden dienen te worden getuigt niet alleen van een weergaloos cynisme, maar daarmee begeeft u zich ook op een politiek-moreel hellend vlak. Zonder weg te willen zakken in een semantisch spelletje over de vraag wat nu precies onder een 'standpunt' en een 'overtuiging' begrepen moet worden zou er juist naar gestreefd moeten worden beide samen te laten vallen omwille van een zichtbaar heldere koers. De discrepantie tussen overtuigd zijn van A, maar vervolgens standpunt B innemen (in sommige gevallen zelfs standpunt min A) is nu juist de oorzaak van de vervreemding tussen de burger en de politiek. Door precies in die semantische marge te opereren vermijdt Recourt dat het standpunt van Samsom niet wordt weerlegd of ontkracht. Binnen die marge is namelijk alles waar, en daarmee tegelijk ook alles onwaar.
- Inderdaad, dat ik Recourt aanspreek op dat hij zegt niet 'in de toekomst te kunnen kijken' is flauw van mij. Ik werd gewoon even strontmelig van dat gezapige gezeur, juist omdát het — zoals u dat noemt — 'allemaal zo hypothetisch is'.
-
Of Jorge Zorreguieta alsnog niet welkom zou zijn na een biecht is nog maar te bezien, het is zelfs zeer wel denkbaar dat de publieke opinie de andere kant op slaat dan u gemakshalve suggereert om nu maar geen standpunt in te hoeven nemen. Precies die principiële onzekerheid vereist een helder en gemotiveerd ja of nee: δόξα + λόγος. Voorts is het onnodig mij niet verwijten als zou ik mij verkeken hebben op Recourts ironie, want misschien is die mij helemaal niet ontgaan. Regel nummer in de klassieke eristiek: onderschat nimmer je opponent. Op gelijke wijze zijn velen immers ten prooi gevallen aan de subtiele ironie van de oude Socrates.
Belangrijker echter is de vraag in hoeverre het opportuun is om überhaupt ironie als stijlfiguur te kiezen tijdens een debat waarbij collega-Kamerleden om helderheid vragen. Deze vraag stellen is 'm tegelijkertijd beantwoorden. Als het gekozen ironische idioom alleen al het risico van de schijn van draaikonterij met zich meebrengt, is dat al reden genoeg geen enkele vervorming van de werkelijkheid toe te laten. Als die politieke werkelijk vraagt om een standpunt in te nemen, dan is dat voldoende reden om dat ook zonder enige reserve te doen, en kunnen alle verborgen premissen die ter rechtvaardiging dienen om dat juist niet te doen, gevoeglijk achterwege worden gelaten. - Uw eerste ten slotte: zoals het veertienjarige meisje in het hoge gras haar eerste vriendje toefluistert: 'Ik vertrouw jou wel, maar ik vertrouw het niet'.
- Uw tweede ten slotte: graag gedaan. Voor het overige bedoelt dit blog allesbehalve een moreel kompas te zijn.
Het laatste woord is — zo u wilt — aan u.
3 opmerkingen:
Geachte mevrouw de Witt-Bicker, dank voor uw uitgebreide reactie. Ik heb haar zorgvuldig bestudeerd, en moet zeggen dat u mij op alle punten heeft overtuigd. Een ding alleen, voor mij is dit blog nu juist nog meer een moreel kompas geworden. Dank!
Geachte heer Perihan, als lezer van Wendela en republikein, wil ik u zeggen dat ik het zeer waardeer dat u zich heeft laten overtuigen door Wendela. De meeste mensen bijten liever hun tong af dan zich door een ander te laten overtuigen. U heeft allesbehalve een bekrompen geest. Ik hoop dat u binnen de PvdA ook het republikeinse debat levendig kunt houden en het geen marginale plaats zal laten behouden.
Interessante discussie, duidelijk gevoerd door lieden met een iq. Ben zelf een ex-leerlinge van mevrouw de Witt-Bicker, toen nog ongehuwd. De lier kreeg ik onderwezen, met blijvende gevolgen als resultaat. Wat de Euthyphro(n) betreft: weten we eigenlijk wel wat vroomheid is? Is het Vrome vroom omdat de Goden ervan houden of houden de Goden van het Vrome omdat het Vrome nu eenmaal vroom is. Ik zelf kies voor een derde weg, die ga ik hier niet prijsgeven.
Een reactie posten