Op de sofa

In zijn boek 'Zur Psychopathologie des Alltagslebens' (1901) beschrijft Sigmund Freud het fenomeen van de verspreking, waarbij iemand onbedoeld inzicht geeft in wat er zich in zijn of haar geest afspeelt. Het is daarbij alsof onbewust en per ongeluk heel eventjes de voering naar buiten piept. 'Waar het hart vol van is, loopt de mond van over' luidt niet voor niets een bekend Nederlands spreekwoord. Over de dynamiek achter dit merkwaardige verschijnsel is al veel geschreven en gespeculeerd, maar een van de interessantste is misschien wel de kennelijke noodzaak om met zo'n verspreking tot een soort van bekentenis te komen. Net als bij een biecht of bij een ontmoraliseerde therapeutische catharsis, zou dit type bekentenis een bevrijdende werking hebben. Als zodanig zou dit soort van versprekingen te begrijpen zijn als een noodzakelijke bekentenis en daarmee een van de belangrijkste manieren zijn om een waarheid uit te spreken. Wie zo'n verspreking opmerkt, hoeft — net als een biechtvader of therapeut — niet veel meer te doen dan begrijpend met zijn hoofd te knikken en verder te zwijgen: Ah ja,— dus zó zit dat...

Toen demissionair premier Rutte als gast bij Pauw en Witteman tijdens het programma '1 Voor de Verkiezingen' vanuit meerdere kanten op nogal confronterende wijze werd aangesproken op zijn negative campaigning jegens de PvdA, deed zich zo'n merkwaardig moment voor. De VVD-voorman kon maar niet ontsnappen, ondanks zijn obstinate gehamer op de inhoudelijke verschillen tussen zijn partij en de gevaarlijke socialisten, en voelde zich kennelijk gedwongen zijn positie partijpolitiek te rechtvaardigen. 'Kijk, als minister-president is het mijn taak om er te zijn voor alle Nederlanders, en ervoor te zorgen dat ik het algemeen belang in de gaten houd. Maar het is altijd zo in Nederland dat de minister-president ook een partijkaart heeft. Ik ben niet het staatshoofd. Ik ben niet de president'.

De republikein zwijgt kalm en knikt begrijpend het hoofd: Ah ja,— dus zó zit dat...



1 Voor de Verkiezingen (8-9-2012), Nieuwsuur (10-9-2012)


Zoals te verwachten vindt Rutte het niet nodig om te bezuinigen op de salarissen van de drie uitkeringsgerechtigde leden van het koninklijk huis. Daarvoor geeft hij als reden dat zij trendvolger zijn van de ambtenarensalarissen, en omdat die niet of nauwelijks stijgen zou dat ipso facto dus ook gelden voor hun uitkeringen. Samsom liet hier — bewust of onbewust — de kans liggen om erop te wijzen dat die drie 'geringe' uitkeringen van € 7,1 miljoen slechts een fractie uitmaken van de naar schatting in totaal € 113 miljoen die er jaarlijks naar het koninklijk huis vloeit. Genoemde koppeling mag dan weliswaar een feit zijn, maar die geldt uitsluitend het uitkeringsbestanddeel — en níet de resterende € 107,9 miljoen aan emolumenten (o.a. paleizen, staats- en kroondomeinen), declarabele kosten (o.a. personeel en vliegtuigen) en overige doorbelaste uitgaven van andere begrotingen (o.a. RVD, militair huis, kabinet der koningin). Trouwens: waar zou je deze absurde inkomensbestanddelen — want dat zijn het — überhaupt en ooit aan kúnnen koppelen?

En vervolgens floepte er ineens weer een rechtvaardiging uit Rutte met de ondertoon van een apologetische bekentenis: 'Zou je een president hebben, dan heb je die ook niet voor helemaal niks'. Mmm... merkwaardig, want er was toch écht helemaal niemand die ook maar met één woord gerept had over vergelijkende kosten van een president in een republiek; niettemin vond de demissionaire premier het nodig dit te moeten noemen. Andermaal een gemiste kans voor Samsom, die heel simpel had kunnen volstaan met de retorische vraag of de zoon van zo'n president en diens echtgenote ook miljoenen-toelages van de staat ontvangen, of zo'n president en zijn familie ook belastingvrijstellingen genieten en het regeringsvliegtuig ter beschikking hebben om mee op wintersportvakantie te gaan: 'Tja meneer de premier: u begon er tenslotte zélf over'.

Maar de republikein zwijgt kalm en knikt opnieuw begrijpend het hoofd: Ah ja,— dus zó zit dat...








14 opmerkingen:

Timon van Athene zei
Deze reactie is verwijderd door de auteur.
Timon van Athene zei

Ach so! Hoe perceptief. Straks gaat hij ook nog beweren dat een president meer kost, ook zo'n pertinente NOS leugen. Ach ja, wat is de prijs van goed bestuur. Me dunkt dat die nimmer te hoog is.

Bas. L. zei

Trendvolgers van de ambtenarensalarissen. Hoe zit het met de declaraties? Het wordt tijd dat daar openheid over komt. De familie kennende zal dat niet gering zijn en omdat niemand hen ook maar iets durft te weigeren zullen die bedragen hoog zijn, is zo mijn inschatting.

Anoniem zei

Wat is de prijs van een goed bestuur? Impliceert Timon van Athene dat Bea "goed bestuur" is en de prijs voor haar nimmer te hoog? Of heeft hij het over Rutte? Daar zou ik graag opheldering over hebben. Vandaag zal ook geen goed bestuur opleveren, al wordt het Samson. Lafheid is nou eenmaal geen aanbeveling voor een MP. Triest zoals de zaken ervoor staan.

Timon van Athene zei

Vaak wordt beweerd dat een democratisch gekozen staatshoofd duurder zou zijn, en dan wordt ook gewezen op vage economische perks die de activiteiten van Bea teweeg zouden brengen. Het spreekt voor zich dat de monarchale staatsvorm geen goed bestuur is, eerder een slecht in elkaar gezette Humpty Dumpty. Dat de activiteiten van vandaag geen goed bestuur zullen opleveren, dat ben ik met u eens, ware het dat over de kwaliteit van Samsom te twisten valt. Heel triest, maar verander het maar eens even. Het is niet zo dat ik eventjes met een toverstokje kan zwaaien en dat Nederland dan in 1 keer democratisch en transparant is.

Anoniem zei

Iets zegt me dat rutte een stiekeme republikein is, die in partijbelang het partijstandpunt verdedigt. Dat geldt voor meer politici. Men is een beetje bang voor Bea. De werkelijke kosten liggen echt wel veel hoger dan 200 miljoen per jaar, echt wel.

Anoniem zei

Een democratisch gekozen president voor de republiek der nederlanden is voor een europese rechtstaat beter dan erfopvolging van een operetteachtig vorstenhuis.

Bas. L. zei

Misschien gaat Brussel zich hier ook nog wel eens mee bemoeien. Ik zit niet zo te wachten op al die bemoeienissen, maar de monarchie mogen ze wel aanpakken, verbannen of zoiets.

Bas.L. zei

Het wordt tijd dat er openheid komt en eerlijke berichtgeving over de kosten en baten van de monarchie.
Zolang wij een ongekozen staatshoofd hebben kunnen we niet spreken van een goed bestuur.

P.S. zei

Wendela, waarom heeft deze reaktie weggehaald? Censuur?

Wendela de Witt - Bicker zei

Ik heb helemaal niets verwijderd, dat heeft de schrijver van de reactie zelf gedaan.

Timon van Athene zei

Zoals u al aangaf, geen scheldpartijen. Ik voelde me genegen mijn initiële bericht enigszins te kuisen.

Wendela de Witt - Bicker zei

Scheldpartijen voegt niets toe, is alleen een domme uiting wegens gebrek aan woorden en inzicht.

Anoniem zei

Bas. L. Goed idee dat verbannen maar dan wel met achterlating van het bij elkaar geroofde kapitaal.