Pluchepoeperds

Ach ja, en dan de nieuwste marketingactie van de BV Oranje die, als exclusief leverancier van status, sinds vandaag middels de verkoop van postzegels de beeltenissen van de jongste aandeelhoudstertjes als hemels manna over het land uitstrooit. We nemen er kennis van met eenzelfde achteloosheid als bij iedere andere reclame op televisie: drie schattige meisjes bellen aan bij De Eikenhorst (zou je 'ns moeten probéren!), meneer Van Amsberg junior doet open, en plaatst zijn bestelling op een idioot groot bord dat toevallig nét in zijn voortuin staat opgesteld. Een ongeveer net zo geloofwaardige scène als de buurvrouw die uw problemen met de was aanhoort, en toevallig uit haar boodschappentas het reddende pak waspoeder tevoorschijn trekt. Enfin, niet het vermelden waard.



Maar met de viering in het vooruitzicht dat Nederland volgend jaar 200 een koninkrijk zou zijn — het zij de dames en heren oranjehystorici 1 vergeven te vermelden dat Nederland reeds 6 jaar geleden 200 jaar een koninkrijk was — is het toch eens tijd om daar enkele kanttekeningen bij te plaatsen. Want ja, inderdaad beklom in 1806 Lodewijk Napoleon als eerste koning de Nederlandse troon, waarna de oranjes pas in 1813 in dat opgemaakte bedje stapten. Beter gezegd: toen de oranjemonarchie hier uitbrak werd dat Nederland buiten het Weens Congres om gewoon door de strot geduwd, tot uiteindelijk beoogd stadhouder Willem VI zichzelf kroonde tot soeverein vorst. Wat een soeverein vorst precies moest voorstellen begreep eigenlijk niemand, dus dat zou een echte koning moeten worden, maar niet nadat meneer Willem — het is te ranzig voor woorden — zich eerst had laten smeken. Tja, maar daartoe zou dan wel 'eene wijze constitutie' moeten worden samengesteld.


De Minotaurus in het Labyrinth
De aanwezigheid van een constitutie in een monarchie wil echter allerminst zeggen dat er dan ook sprake zou zijn van een constitutionele monarchie,— net zomin als wanneer je heel actief met een radio bezig bent dan ook radioactief zou zijn. Nederland was onder Willem I, zoals Thorbecke het later zou formuleren: 'een napoleontisch gereglementeerde staat met een constitutionelen gevel'. Als een kleine Napoleon dicteerde de koning de gehele economie, het onderwijs en zelfs de godsdienst, zonder zich ook maar iets aan te trekken van die 'wijze constitutie' of de wil van het parlement.

Precies daarover mieren we na 200 jaar nog steeds, namelijk over de kernvraag waar alles in een constitutionele monarchie uiteindelijk om draait: waar ligt de soevereiniteit, bij het volk of bij de koning? Onze parlementaire democratie waarop een vreemde monarchale kop is vastgeschroefd, doolt als een verdwaasde Minotaurus nu al bijna twee eeuwen rond op Het Binnenhof. Maar wie is daar nu eigenlijk de baas? Om deze kernvraag zoveel mogelijk uit het zicht te houden, is discretie de hoeksteen geworden van ons hybride politiek bestel. Als de kop de ene kant op wil maar de poten een andere, dan speelt die treurige politieke worsteling zich namelijk per definitie achter gesloten deuren af.





Thans hebben we weer zo'n gevalletje aan onze monarchale fiets hangen, dat inhoudelijk eigenlijk helemaal niets voorstelt, maar dat opnieuw de kernvraag aan de orde stelt waar nu eigenlijk de soevereiniteit ligt. De koning wil namelijk geen camera's bij de beëdiging van de ministers en staatssecretarissen, maar de volksvertegenwoordiging wil dat wel. Sterker nog, voor de verkiezingen wilde het voltallige parlement dat zelfs. Wat nu? Laat de koning zich inbinden door 'eene wijze constitutie' of zet mevrouw haar Doorluchtige Hakken in het zand? Voor de staatsrechtelijke verhoudingen is dat in dat geval niet anders te duiden dan dat we ons in precies dezelfde situatie bevinden als onder Willem I: 'een napoleontisch gereglementeerde staat met een constitutionelen gevel'.

Het antwoord op deze kernvraag kwam deze week, toen Alexander Pechtold — u weet wel, van die partij die de kwestie rondom de gekozen burgemeester verloor en vervolgens hun eigen Thom de Graaf op zijn eigen dolk liet zitten in Nijmegen — dezelfde motie voor een openbare beëdiging opnieuw in stemming bracht, maar nu onder het nieuwe parlement. En wat bleek? Als bange poeperds, met het blijkbaar kietelende regeringspluche onder hun vers gekozen konten, stemden zowel de PvdA- als de VVD2-fracties nu ineens allebei tegen. Bij wie de uiteindelijke soevereiniteit in onze constitutionele monarchie ligt werd daarmee maar weer eens op pijnlijke en beschamende wijze duidelijk gemaakt.

Al met al nog een reden minder voor een feestje volgend jaar.





  1. Hysterische oranjehistorici
  2. Met een grandioze logica motiveerde de VVD'er Brigitte van der Burg de zwenking als volgt: in het vorige parlement steunde haar fractie de motie, en daarom vond haar partij het nu niet meer nodig om nog eens voor te stemmen en stemde ze dus tegen. 'Gisteren vond ik dit een mooie stoel, en daarom vind ik het niet nodig hem nog eens mooi te vinden dus vind ik 'm vandaag lelijk'. In schema: a ® b | a, Ø b (als a dan b, a dus min b). Proost!









13 opmerkingen:

Timon van Athene zei

Zonder in te gaan op het overige lijkt mij dat zelfs het in de vingers hebben van elementaire zaken als deductief redeneren voor dit soort lieden nog te hoog gegrepen is. Is vrij indicatief voor de staat van onze natie.

Bas L. zei

Meneer van Athene is er een mogelijkheid dat u zich uitdrukt in een taal die iedereen verstaat? Dit begrijpt geen hond. Doet u dit om indruk te maken? Dan kunt u gelijk hiermee stoppen, want u bereikt het tegenovergestelde. O, u bent natuurlijk een overgebleven oude Griek? Dat verklaart.

Bas L. zei

Ieder jaar koop ik kinderpostzegels, maar helaas moet ik de kinderen die vanavond bij mij aan de deur komen teleurstellen, wordt moeilijk maar ik ga echt niet dit soort zegels kopen. Volgend jaar bestel ik wel dubbel, als het tenminste weer niet zo'n marketingactie van de BV Oranje is.

Bas L. zei

Ik zou weleens willen weten wat die viering volgend jaar voor geld gaat kosten. Bea zal wel weer de nodige kostbare eisen op tafel legggen. Kan zij doen, kost haar geen cent, terwijl het allemaal reclame is voor haar geldverslindend instituut.
Wendela zie jij de mogelijkheid om daar achter te komen? Het volk heeft het recht om te weten hoe hun zuurverdiende geld verspild wordt. Ook dient men te weten dat de feiten helemaal niet kloppen. Maar de firma Oranje is zeer getalenteerd om feiten te verdraaien.

Frank zei

Ik ben het eens met Bas L. Wendela waarom laat je dit soort off topic opmerkingen staan? Het heeft niets met het artikel te maken. Dit kan je beter wissen, mensen worden hier alleen maar onzeker van.

Timon van Athene zei

Als je het hebt over off-topic, eventjes in de voetnoot kijken. En dit is gewoon de manier waarop ik mij uitdruk, het staat je overigens vrij om daarvan te denken wat je wil.

Geen Griekje, meer een relict uit een vergaan tijdperk. Een voetnootje. Dat zal het verklaren.

Frederik zei

Zou die motie van Pechtold gewoon een gore streek kunnen zijn om majesteit te behagen? Of is dat te cynisch gedacht.

Wendela de Witt - Bicker zei

Zoek binnen het domein van het irrationele ;-)

Frederik zei

De oude kamer heeft unaniem besloten tot openbare beëdiging. Pechtold weet dat en vraagt om een nieuwe uitspraak. De fracties die onderhandelen over het nieuwe kabinet kunnen op dit moment geen motie van D'66 ondersteunen. Politiek speelt zich vaak af op het domein van het irrationele.

Anoniem zei

Frederik, ik heb ook zo mijn twijfels. Toen D66 werd opgericht, was de republiek een speerpunt. Daarna hoorde je er bedroevend weinig over.

Wendela de Witt - Bicker zei

Sluit je ogen en denk aan een buitengewoon eerzuchtige vrouw die wellicht binnen de komende kabinetsperiode zal abdiceren, maar niet als een koele zakelijke vorstin de geschiedenis in wil gaan. Mogelijk ontvouwt zich dan een zinvolle duiding.

Bas L. zei

Zij zal erg moeten veranderen om niet als een eerzuchtige dominante vrouw de geschiedenis in te gaan. Krijgt ze nooit voor elkaar. Al hoewel de propagandamachine wel erg hard werkt.
Laat ze om te beginnen maar eens een bijdrage gaan leveren aan de crisis.

Timon van Athene zei

Don't get your hopes up. Zinvol, het is maar hoe het oog erop valt.

D66, pfff. De SP trouwens ook. Hereditaire opvolging, daar gaan de tenen van iedere rooie van krom staan. Gek genoeg hoor je uit die hoek ook niet zoveel meer, slappe hap.